Ayrı olarak yasa farklıkları de vergi hesaplamalarını değiştirebiliyor. Nitekim 7194 sayılı yasa geçtiğimiz yılın son ayında (9 Aralık’ta) Resmi Gazete’de yayımlanmasına karşın, 2019 kira gelirlerinin beyanı için de geçerli hale geldi.

Gerek aktüellenen meblağlardan, gerek yasa farklıklarından ve gerekse de kişiye, gayrimenkule özel vaziyetlerden meydana gelen tereddütleri, detaylı olarak izah ediyoruz bugünden itibaren… Beş gün süresince konut ve işyeri kira geliri elde eden mülk sahipleri için merak edilen kritik noktaları örneklerle ele alıyoruz.

Bugün; beyanname verme zorunluluğu için belirlenen en az konut kira meblağını, konut kira gelirindeki kural dışı meblağını, gerçek gider ve götürü gider ayırımını izah ederek başlıyoruz. Ayrı olarak; değişik kira bedellerine göre değişen örnek vergi hesaplamalarını, tablo üzerinden gösteriyoruz.

2019’da; sene içinde toplam 5 bin 400 liraya kadar konut kirası ele geçirenler beyanname vermeyecek. Dolayısıyla vergi de ödemeyecekler. Kural dışı meblağının (5 bin 400 lira) üstünde konut kira geliri olanlar mart ayı içinde beyanname verecek.

Paydaşlar da; kişi başı kira gelirleri 5 bin 400 lirayı geçmezse beyanname vermeyecek. Paydaşların eş olması da vaziyeti değiştirmiyor, yeniden paydaş başına 5 bin 400 lirayı geçmeyen konut kira gelirleri beyan edilmeyecek.

Kira geliri; paydaş başına 5 bin 400 lirayı geçtiği andan itibaren, her bir paydaş ayrı ayrı 5 bin 400 liralık istisnayı vergi hesabında gelirinden düşebilecek.

Senelik kira gelirinden, önce kural dışı (5 bin 400 lira) ve yüzde 15 götürü gider düşülüyor, sonra gelirin büyüklüğüne göre vergi hesaplanıyor. Götürü giderde; 5 bin 400 liralık kural dışı düşülmüş kira gelirinin yüzde 15’i dolaysız (vesikaya ihtiyaç duymadan) kira gelirinden düşülüp kalan meblağın üzerinden vergi hesaplanıyor.

Sözgelişi aylık 1.500 lira, senelik 18.000 lira kira geliri elde eden mülk sahibinin, 1.607 liralık gelir vergisi ödemesi gerekecek. Önce istisnayı (5.400 lira) sonra yüzde 15 götürü gideri (1.890 lira) düşüp, 10.710 lira matrah üzerinden, yüzde 15 oranında vergi hesaplanıyor.

Gerçek gideri seçenek edip 1.890 lira götürü giderden daha fazla indirilebilir gerçek gideri olan ve aynı kira gelirine sahip olan mülk sahipleri için tabiatıyla daha düşük vergi hesaplanabilecektir. Götürü gider metodunu seçenler; aşağıdaki tablodan, ele geçirilen aylık-senelik kira meblağına göre, ne kadar vergi ödeyeceğini görebilirler. Beyanname verecek mükellefler iki değişik gider metodundan birisini seçenek edebiliyor; ‘götürü gider’ veya ‘gerçek gider’

Gerçek gideri seçenek edip 1.890 lira götürü giderden daha fazla indirilebilir gerçek gideri olan ve aynı kira gelirine sahip olan mülk sahipleri için tabiatıyla daha düşük vergi hesaplanabilecektir. Götürü gider metodunu seçenler; aşağıdaki tablodan, ele geçirilen aylık-senelik kira meblağına göre, ne kadar vergi ödeyeceğini görebilirler. Beyanname verecek mükellefler iki değişik gider metodundan birisini seçenek edebiliyor; ‘götürü gider’ veya ‘gerçek gider’

Gerçek gideri seçenek edip 1.890 lira götürü giderden daha fazla indirilebilir gerçek gideri olan ve aynı kira gelirine sahip olan mülk sahipleri için tabiatıyla daha düşük vergi hesaplanabilecektir. Götürü gider metodunu seçenler; aşağıdaki tablodan, ele geçirilen aylık-senelik kira meblağına göre, ne kadar vergi ödeyeceğini görebilirler. Beyanname verecek mükellefler iki değişik gider metodundan birisini seçenek edebiliyor; ‘götürü gider’ veya ‘gerçek gider’

9 Aralık 2019’da Resmi Gazete’de yayımlanan 7194 sayılı yasa öncesi kira geliri ele geçirenlerin en fazla (98 bin lirayı aşan kira geliri matrahları için) yüzde 35 oranında vergi ödemeleri gerekiyordu. Yasa farklığı sonrası en yüksek vergi oranı 40’a çıkarıldı. Ve bu oran 2019 kira gelirleri için de uygulanacak. Farklıktan etkileneceklerin başka bir deyişle yüzde 40’a varan oranında vergi ödeyeceklerin en az kira geliri matrahının 500 bin lirayı aşması gerekiyor. 500 bin liralık matrah için (götürü gider yolunda) aylık 49 bin 20 lira ve üstünde konut kira geliri ele geçirilmesi gerekiyor.